De familie Berenpas van Camping 'De Prinsenhoeve'

Kiezen

'Wij boeren en doen aan recreatie', vertelt Henk (75), de grondlegger van 'De Prinsenhoeve'. De onderneming ligt aan de rand van het natuurgebied het Groote Veld in het land van Staring en het Achtkastelendorp Vorden, in een prachtig landschap. Samen met zijn vrouw Ans (68) heeft hij het bedrijf opgebouwd, inclusief de camping. 'De camping is 6 tot 8 weken per jaar vol. Mijn zoon Bert (45) wilde boeren, dus hij doet nu de boerderij met 70 melkkoeien. En ik spring overal bij waar ik nodig ben. Bert neemt straks alles over, dat is mooi.' Het boerenbedrijf van de familie Berenpas bood niet voldoende inkomen voor twee gezinnen. 'Er lagen al plannen klaar voor de bouw van een nieuwe ligboxenstal, maar uitbreiden was niet verstandig, dat was teveel investering en kon niet uit. We moesten keuzes maken.'

Tachtig koeien de man

Henk kijkt terug op zijn loopbaan als boer (al was hij het liefst piloot geworden, maar hij was de enige zoon). 'Mijn vader heeft deze boerderij gebouwd in 1937 voor 10.000 gulden. Ans en ik boerden altijd op de ouderwetse manier. Als er geld was, kochten we er een stukje grond bij. Wij gingen niet van 60 naar 400 koeien, daarom zitten de grote bedrijven nu met te hoge investeringen. Ik zag het aankomen dat het misging, het werd allemaal veel te groot. Je moet nuchter de realiteit zien. Als je 180 koeien hebt voor drie generaties in het bedrijf, dan is dat 60 koeien per gezin en daar zit genoeg inkomen in, dat kun je ook nog zelf aan, groter hoeft niet. Mijn neef boert in Oost-Duitsland, die melkt meer dan 1000 koeien, maar heeft dan ook meer dan 30 man personeel. Nee, maximaal  60 of 70 koeien, meer moet je niet willen.' Henk mijmert nog even door. 'Vroeger bracht een broedei 0,25 cent per stuk op. Nu kost een kippenei 1,72 per kilo, daar zitten er 17 in. Alles kon je toen nog betalen van je inkomen, nu moet je van alles heel veel hebben om een normaal inkomen te kunnen verdienen, dat is toch krankjorum! En op dit moment is het ook nog eens zo dat als je nu investeert, je niet weet of het over een paar jaar nog in orde is. Fosfaat, stikstof, er is steeds weer wat anders.'

Camping op prachtige locatie

De boerderij ligt in een prachtig gebied. Het plan voor een camping werd geboren. Het echtpaar Berenpas startte begin jaren '60 met het bieden van onderdak aan groepen kinderen. Henk vertelt: 'Die kwamen uit het weeshuis in Rotterdam en bleven dan zes weken bij ons logeren op de boerderij. Als het voorbij was, bracht ik ze weer terug naar het station in Apeldoorn, dat vond ik erg moeilijk, dat afscheid.' Het kamperen begon met plek voor 2 caravans, inmiddels zijn het er 40: 38 ruime caravanplaatsen en 2 speciaal voor tenten. De camping is zes tot acht weken per jaar vol. De boerderij is in die periode volop in bedrijf met o.a. melkkoeien, kalfjes, sierkippen, eenden en ganzen. Henk: 'In de begintijd verklaarden buren ons voor gek dat we burgers op de boerderij haalden. Maar tegenwoordig moet het de redding voor heel wat boerenbedrijven zijn. Maar vergis je niet. De start van een camping kost een vermogen, dat kan tegenwoordig ook niet meer uit. En het is van de ochtend tot de avond werken, je bent je vrijheid kwijt, je kan niet meer zomaar uit, je moet altijd vriendelijk en behulpzaam zijn.'

Maaien

De Prinsenhoeve ligt 200 meter verwijderd van de lagergelegen Baakse Beek. De familie bezit veel grond aan de Baakse Beek en zijsloten. Net als andere agrariërs in het gebied, heeft de familie regelmatig te maken met het waterschap. Henk: 'Ja, het waterschap wil de beek weer laten meanderen. Dat vind ik allemaal best, zolang ze alles maar goed onderhouden en blijven maaien. Want zonder maaien, komen er ratten. Kijk, plannen zijn mooi, maar die worden bedacht op kantoor. Het onderhoud wordt dan vaak vergeten. Het maaibeleid op dit moment vind ik niks. We hadden hier Hans Bierman (onderhoudsmedewerker waterschap) in het gebied, dat werkte prima. Er was vertrouwen over en weer. Hans zei altijd: ik ga kijken wat ik er aan kan doen. Maar nu is hij weg en wie er nu is, weet ik niet. Dat vind ik jammer.'

Echte boeren

Henk zou het fijn vinden om als agrariërs gesprekken met het waterschap te hebben in een klein verband over thema's als het waterbeheer, maaibeleid en de klimaatverandering. 'Echte boeren worden vaak vergeten. Er zijn veel witte boorden en aktetasjes. Ik zou zeggen: overleg met boeren in het gebied met een paar mensen van kantoor, dat is beter. Anders zeggen de boeren niets. Als boeren en het waterschap samen wat willen, moet je overleggen. Ze zouden naar ons moeten luisteren, we kennen dit gebied.' Henk vindt de omgeving mooi zoals die is, hij is ermee opgegroeid. Hij is er geboren en getogen. 'Boeren hebben dit gebied gemaakt zoals het is en zo moeten we het ook in stand houden. Soms ben ik een weekend weg maar als ik dan thuiskom, waardeer ik altijd weer hoe mooi het hier is. Dat wil je ook graag delen. Wij boeren doen ook steeds meer aan recreatie. En als er dan toch meer natuur moet komen, zorg dan dat er ook fietspaden aangelegd worden, dan kan iedereen ervan genieten, ik mag zelf ook graag fietsen.'

Nawoord: na de zomer

Henk is inmiddels op zijn wenken bediend betreffende overleg met het waterschap.

Hij heeft ondertussen kennisgemaakt met Gijs Kompas, de nieuwe onderhoudsmedewerker in het gebied en heeft contact met Jose van 't Hull, de gebiedskenner, om zijn inzichten rondom het maaibeleid en waterbeheer te bespreken. Er wordt geluisterd en overlegd. En zo hoort het ook!