Rene Hobelman: een kritische agrariër met een LTO-missie

Gepubliceerd op 20 februari 2020

Rene Hobelman (34) is agrarisch ondernemer in hart en nieren. De boerderij oogt klassiek, geflankeerd door oude schuren, omringd door weiland. In de bloementuin wappert wit wasgoed aan de lijn.  Rene werkt in een maatschap met zijn ouders en neemt in de nabije toekomst het bedrijf over. Hij heeft uitgesproken ideeën over hoe hij zijn agrarisch bedrijf vorm wil geven. Ook als LTO (land en tuinbouw organisatie)-bestuurslid laat hij zijn stem horen. Hoe combineert hij de twee ambities?

'Ik ben een voorstander van samenwerken en samen optrekken'

Rene hobelman

Familiebedrijf

Rene is opgegroeid op het agrarische bedrijf van zijn ouders en na zijn opleiding aan de LLS, MLS en HLS runt hij het melkveebedrijf met 90 koeien en jongvee. Ze hebben een zelfvoorzienend bedrijf van gemiddelde grootte met grasland en maïs. Rene's vriendin heeft werktuigbouwkunde gestudeerd en werkt buiten de onderneming. 'Toen mijn vader het bedrijf overnam had hij 60 koeien, wij heb er nu 90. Daardoor kon ik een modernere stal zetten met een beter klimaat voor de dieren. Investeringen zijn zo meer rendabel. Er worden steeds grotere investeringen gevraagd en die kun je beter over 100 koeien verdelen dan over 1 koe. Nog meer koeien houden zou kunnen,  maar dan zou ik vast personeel moeten inschakelen. Ik wil liever zelf met de dieren bezig zijn en niet afhankelijk zijn van derden.'

Portefeuillehouder water

Rene is, naast agrarisch ondernemer, ook betrokken bij het lokale bestuur van LTO (land en tuinbouw organisatie) West-Achterhoek. Dat beslaat het gebied van Bronckhorst, Doesburg, Zutphen en Doetinchem. Hij is portefeuillehouder water. Rene: 'Mijn hoofdtaak daarbij is dat ik me bezig houd met alles wat met water te maken heeft. Dit betekent voornamelijk waterkwaliteit en kwantiteit. Vaak wordt er naar de landbouw gekeken als "oorzaak" van veel problemen. Soms is dat onterecht en worden andere oorzaken onderschat. Gelukkig komt er steeds meer kennis over deze onderwerpen en wordt ook de positieve bijdrage van de landbouw steeds meer in beeld gebracht.'

Hondenbaan

Rene is ruim twee jaar actief als bestuurslid. Rene: 'Het is dankbaar werk maar ook een hondenbaan. Leden waarderen onze inzet, maar soms zit er gewoon minder in het vat dan ze zouden willen en de belangen zijn divers. Het belangrijkste doel wat mij betreft is een goed toekomstperspectief voor boeren met zekerheid. Dus niet elke vier jaar nieuwe regels. Er zijn minder dan 50.000 boeren in Nederland: hun aantal wordt snel kleiner en ook hun invloed. Veel wordt op een hoger niveau bepaald, zodat je een beetje een speelbal wordt. Ik zit steeds vaker aan tafel met mensen die niets van het boerenbedrijf afweten maar wel beslissingen moeten nemen. Als er dan geen begrip is of rekening wordt gehouden met de boerenbelangen is dit vooral een nadeel voor de boeren.'

Samen optrekken

Rene is een voorstander van samenwerken en samen optrekken. 'Bij de gemeente hebben we goede ingangen en ook rond de Baakse Beek hebben we een stem. Belangrijk is dat we direct meetellen in de processen die opgestart worden. De landbouw levert vaak in omdat andere functies voor gaan, dat was in het begin bij het Baakse Beek proces ook zo. Wegen en natuur worden als 'normaal' gezien. Het probleem is dat we worden gevraagd om mee te denken maar er wordt verwacht dat wij inleveren. Ook toen ik de eerste stukken kreeg over  het project Baakse Beek Veengoot werd in elke regel werd gesproken over natuur en landgoederen, de landbouw werd amper genoemd.'

René in stal

'Ouderwetse denkers'

Er wordt niet nagedacht over dat processen voor de landbouw ook iets moeten opleveren voor de boeren, zegt Rene. 'Omdat we voor de landbouw opkomen, noemen ze ons ouderwetse denkers. Ik ben in het begin van zo'n proces altijd sceptisch, omdat ik weet dat ik de agrarische belangen moet verdedigen. Doe ik dit niet, dan is de taart al verdeeld voordat de landbouw ook maar gevraagd wordt wat zij willen. Een Geldersch Landschap of een Staatsbosbeheer is helemaal voor als er natuurdoelen op landbouwgrond worden gerealiseerd, maar een initiatief over landbouwdoelen op natuurgrond krijgt helaas veel minder gehoor. Mijn speerpunt is: stempels loslaten van de exacte bepaling van functies zodat er minder barrières zijn. Want iedere hectare inleveren van landbouwgrond gaat ten koste van de productiviteit. Natuurinclusieve landbouw kan prima werken. Als de natuur wordt omgezet met een plus voor de landbouw, dan denk ik aan vee in lichte bosgebieden, heide omzetten naar hooiveld. Ik heb dit voorgesteld in het proces Baakse Beek Veengoot en de reacties waren positief.' Volgens Rene kunnen landbouw en natuur elkaar versterken en hoeven ze elkaar niet te bijten.

Gebied aan het woord

Rene vindt dat er veel kennis zit in het gebied die kan bijdragen aan het proces Baakse Beek Veengoot. 'Laat het gebied aan het woord, laat al die generaties boeren vertellen over het gebied dat ze door en door kennen en luister naar hun ideeën. Het is echt niet zo dat alle landbouwgrond die omgezet wordt naar natuur de gewenste resultaten geeft, het krioelt er niet opeens van het leven, dat valt erg tegen. Ook is het zo dat het proces Baakse Beek Veengoot gestart is als gevolg van een droogteprobleem dat door de mens zelf veroorzaakt is. Als je grond verschraalt en een laag afgraaft, tast je ook het watervasthoudende vermogen van de grond aan. Nu het waterpeil weer omhoog moet, willen we daar best aan meewerken, dat is fijn zelfs, vooral dat er naar ons geluisterd wordt. Want welke plannen er ook gemaakt worden, wij als boeren zullen het moeten uitvoeren en dan kun je het maar beter met elkaar eens zijn.'

Mooie kansen in gebied Baakse Beek Veengoot

Het gebied rond de Baakse Beek Veengoot biedt volgens René niet alleen interessante perspectieven voor de huidige agrariërs. De landbouw is voor de landgoederen een stabiele bron van inkomsten en de pachtbedrijven in het gebied zijn mogelijke kansen voor nieuwe agrarische ondernemers. Doordat de bedrijven wat versnipperd zijn door de natuur is het wel boeren met hindernissen, hierin moeten we een manier vinden om deze bedrijven te ondersteunen en concurrerend te houden met bedrijven buiten de landgoederenzone. Dit is ook van groot belang voor de natuur, doordat de landbouwgronden met hun smakelijke weilanden fungeren als foerageergebieden voor wild en nestgelegenheden bieden voor dieren die in open gebieden leven. Landbouw is en blijft een van de belangrijkste economische pijlers van Nederland en bepaalt ook voor 60% ons landschap.'

Stad en land

Rene vindt overigens dat qua natuurwinst niet alleen naar het buitengebied moet worden gekeken. 'Er is nogal wat mis met de natuur in stedelijk gebied. Meer groen in de stad is heel belangrijk, meer natuurinclusief wonen moet de trend zijn. Niet betegelen en meer vergroenen. Wat dat betreft zou er breder gekeken moeten worden dan naar landbouw alleen, om de natuurdoelen te realiseren.'