Wim Ruiterkamp, Kavelruil De Graafschap
In de jaren zeventig, geïnitieerd vanuit LTO (land en tuinbouw organisatie), werd de landbouwvoorlichting langzaamaan aangevuld met een kavelruilpoot. Structuurverbetering, grotere percelen dichterbij het bedrijf, bedrijfsverplaatsing en vooral een onpartijdige belangenbehartiging van alle deelnemers waren en zijn de spil van de zelfstandige stichting die in 1992 werd opgericht.
Altijd in beweging
De kavelruilcommissie is opgericht door de agrarische sector ten bate van het buitengebied, vertelt Wim Ruiterkamp. ‘En vooral het onpartijdige aspect is van groot belang. Een boer zegt altijd dat zijn grond beter is dan de grond van een ander. Een kavelruilcommissie zorgt dat overleg en onderhandelingen objectief van karakter zijn en dat realistische waarden worden bepaald. Dat is beter voor iedereen. Het vertrouwen dat we daardoor hebben opgebouwd, is cruciaal om ons werk goed te kunnen doen. We mogen overal aan tafel komen, dat is mooi.’ De grote wettelijke verkavelingen zijn verleden tijd, begin jaren 90 waren de laatste grote processen in Ruurlo en Laren. De huidige kavelruilprocessen zijn kleinschaliger en vooral op aanvraag en op maat: ofwel een partij of een agrarische ondernemer meldt zich, vertelt Wim. ‘Gisteravond nog belde een boer met de melding dat er ergens grond te koop komt. Het is als een olievlek die altijd in beweging blijft: de een verkoopt en de ander koopt. Zo zullen er altijd veranderingen blijven omdat tijden en ondernemingen veranderen.’
Het is mijn hobby
Wim is inmiddels bijna 73 jaar maar hij geniet nog elke dag van het werk bij de kavelruilcommissie. ‘Het is als een hobby. Het leuke is dat ik zelf van boerenafkomst ben, ik ken de sector door en door, ook omdat ik 43 jaar in het notariaat gewerkt heb. Ik vind het prachtig om aan tafel te gaan en tot vergelijk te komen waarvan iedereen beter wordt. Als ik kan bijdragen en meewerken aan een verbetering waarvan een boer vrolijk wordt, dan vind ik dat geweldig, dan ben ik blij! Bij het project Stelkampsveld bijvoorbeeld zijn wij in een later stadium door de Provincie gevraagd in te stappen om te proberen om de zaak weer los te trekken. En gelet op het resultaat is dit gelukt. We hebben daar vijf agrarische ondernemingen verplaatst. We kunnen niet om de natuur heen: die is van wezenlijk belang en voornaam bij de inrichting. Om daarin een positieve mix te vinden, dat is de kunst. Het kan soms lang duren en het lukt ook niet altijd, maar we streven er altijd naar.’
Kavelruilproces in de landgoederenzone Baakse Beek Veengoot
Vanaf Vorden tot Ruurlo – de landgoederenzone - is een gebiedsproces gaande waarbij de kavelruilcommissie door het waterschap is uitgenodigd om mee te werken. Ieder landgoed wordt op maat benaderd met een afgestemd plan. Wim: ‘We zitten nog in de eerste fase. Er zijn nog geen concrete plannen totdat er overeenkomsten zijn tussen de landgoederen en het waterschap, waarbij ook pachters een rol spelen. Daarna kunnen wij instappen. Eventueel komen dan grondruilen aan de orde, landgoederen kunnen ook intern zaken regelen met inzet van de rentmeester. Wij adviseren en denken mee over het proces. Er zijn interessante mogelijkheden, wellicht kunnen we er een aantal agrarische ondernemers helpen aan gronden dichter bij huis. Stapsgewijs krijgt het proces steeds meer zijn vorm.’